Aan de slag met gezond gedrag

‘Er zijn steeds meer zieke mensen, op steeds jongere leeftijd,’ zegt Baukje. ‘Ik ben ervan overtuigd dat ongeveer 90% van de ziektes die wij behandelen samenhangt met leefstijl. Met hoe we eten, slapen, bewegen, met elkaar omgaan… Als je alleen al kijkt naar ons eten: 80% van wat in de supermarkt ligt voedt niet, maar is schadelijk! Daar moeten we als maatschappij echt iets mee. In die omgeving is het een belangrijke uitdaging om goed voor jezelf te zorgen.’ 

‘Eigenlijk moet je je als individu weren in een maatschappij waarin je continu wordt verleid om ongezond gedrag te vertonen. Dat is ingewikkeld, omdat ons oerbrein gericht is op snelle vervulling van behoeftes. Dat gaat vaak gepaard met ongezonde keuzes. Daarnaast hebben veel zelfstandigen de neiging om hun werk belangrijker te maken dan hun gezondheid. Zorg je niet goed voor jezelf? Besef dan dat je 60% kans hebt om kanker te krijgen als je na 1960 geboren bent. Gezond leven helpt om die kans te verkleinen.’

‘Het begin is moeilijk. Maar hoe vaker je weerstand biedt aan je oerbrein, hoe makkelijker het wordt. Het fijne is ook dat er een wereld voor je opengaat als je beter voor jezelf gaat zorgen. Je hebt minder vaak honger, je kunt mentaal meer hebben, je slaapt beter, je krijgt een langer lontje, je spiermassa, je conditie en libido verbeteren… Die positieve effecten werken heel motiverend.’ 

Haal jij de norm voor gezond gedrag? 

Baukje: ‘Hieronder zie je 5 pijlers die de basis vormen voor gezond gedrag. Leg je eigen gedrag naast die norm en bepaal waar jij meteen stappen kunt zetten. Formuleer heel kleine doelstellingen. Als je die behaalt, dan geeft dat een positieve bekrachtiging en een stimulans om nog een stapje te zetten.’

• Gezond eten
  Eet zoveel mogelijk volgens de Schijf van Vijf. Dan sluit je veel voeding uit die ziek maakt. In 2016 kreeg dit model van het Voedingscentrum een laatste update. Het idee dat dit model achterhaald is, is dan ook onterecht.
   
• Bewegen
  Zorg dat je iedere dag 10.000 stappen zet. Daarnaast is het belangrijk dat je 2,5 uur per week intensief sport. En beweeg dan het liefst ook nog zoveel mogelijk gedurende de dag. Dus niet 10 uur zitten en dan sporten, maar maximaal 30 minuten zitten en dan weer bewegen. 
   
• Goed slapen
  7 tot 9 uur slaap in de nacht is de aanbeveling. En zorg voor voldoende kwaliteit van slaap. Dat doe je door voordat je gaat slapen een aantal dingen te laten. Zoals het gebruik van schermen, alcohol en koffie.
   
• Niet roken, geen alcohol
  Roken en alcohol zou je beter helemaal niet doen. Het idee dat 1 glas per dag geen probleem is, is achterhaald. Natuurlijk weet ik dat maatschappelijk verankerd is dat alcohol bij ontspanning of bij verbinding hoort. Maar 0 is echt de norm.
   
• Ontspannen
  Stress is ook echt ‘killing’. Actief ontspannen is voor veel mensen – zeker ook voor zelfstandigen – ingewikkeld. De één ontspant door de te sporten, de ander mediteert. Hoe je het doet maakt niet uit. Maar het is belangrijk om actief te ontspannen. Elke dag.

‘Als je moe of uit balans bent, komt je oerbrein weer naar voren. Het is lastig om daar met je ratio weerstand tegen te bieden. Zorg daarom dat je daarover nadenkt als je uitgerust bent. Bedenk: wat kan ik doen om weerstand te bieden als ik het moeilijk krijg? Kan ik in plaats van die fles wijn opentrekken een warm bad nemen, of een serie kijken? Verder is er heus nog wel ruimte om de touwtjes te laten vieren. Over het algemeen denk ik dat er een 80-20% regel is. Dus als je 80% gezond leeft, dan kun je heus weleens een glas wijn drinken in het weekend. Als je maar zorgt dat de rest van je gestel zo gezond is dat je dat allemaal kunt hebben. En lukt het niet om je gedrag te veranderen? Schakel dan gewoon hulp in.’